Đàm Khải Bình chính đang cầm bút ký văn kiện, hơi ngừng tay, nói với Tô Khải Văn: “Chuyện này để ban thanh tra thị ủy ra mặt điều hòa giải quyết, cậu tìm lúc nào rảnh chuyên môn chạy một cái.”
Tô Khải Văn gật gật đầu, nói: “Được rồi, Chu Hữu Tài hẹn trưa nay sẽ qua tìm, để tôi gọi người báo cho bên xưởng cơ khí chuẩn bị trước…”
Cả sự tình phân tình hai đoạn trước sau:
Nửa đoạn trước xảy ra ở Mai Khê, năm công nhân leo lên giàn giáo đòi nợ, chuyện này đã được Thẩm Hoài giải quyết rất nhanh, rất dứt khoát, không để lại chút hậu quả gì.
Từ lý luận mà tính, nếu ban thanh tra đã chạy tới Mai Khê truy hỏi sự tình, vậy chuyện đòi nợ của xưởng cơ khí tiếp theo đã vượt quá phạm vi chức quyền của Mai Khê, chỉ có thể do ban thanh tra tiếp tục xử lý, không thể trách Thẩm Hoài cố ý đá bóng sang được.
Nếu việc này không giải quyết tốt, có trời mới biết Thẩm Hoài sẽ không nói ba nói bốn sau lưng?
Đương nhiên, thay Chu Hữu Tài ra mặt đòi nợ tiền công trình, Tô Khải Văn cảm giác chẳng có gì là khó khăn cả.
Buổi trưa Đàm Khải Bình không có lịch công vụ bên ngoài, các trợ lý phục vụ quanh hắn đã có sẵn mấy người; Tô Khải Văn chờ sẵn trong phòng làm việc đợi Chu Hữu Tài tới, cũng gọi sang xưởng cơ khí, bảo người sang hiệp đàm.
Quỹ tiền mặt của xưởng cơ khí căng thẳng đến mức cả tiền lương cho công nhân đều không có mà phát, dù trên sổ sách có chút vốn lưu động, nhưng không thể lấy ra thanh lý số nợ trái vụ trước đây được.
Điện thoại từ ban thanh tra thị ủy gọi xuống, xưởng trưởng xưởng cơ khí Triệu Ích Thành không dám không ra mặt, nhưng vừa chạy đến văn phòng thị ủy, hắn lập tức mồm năm miệng mười kể khổ:
Xưởng trưởng tiền nhiệm bởi tham ô công quỹ mà bị tố cáo vào tù, nhưng một mông đít nợ hắn ta để lại vẫn còn đó, kẻ phải chùi mông đít cho hắn không ai khác là xưởng trưởng hiện thời.
Tuy xưởng cơ khí thiếu nợ người khác phải đến mấy triệu, nhưng cũng bị các xưởng, các đại lý thiếu mấy triệu tiền hàng, có thúc gấp mấy cũng không đòi được hết.
Cả tiền lương cơ bản cũng phát không nổi, trên sổ sách thì còn có chút vốn, nhưng phải dùng để duy trì sản xuất. Chi khoản ấy ra, sản xuất bị đình trệ, hơn ba trăm công nhân trong xưởng chỉ có nước đói mốc mồm. Tết nhất đến nơi mà làm thế này, nhất định sẽ xảy ra chuyện.
Tô Khải Văn nghe Triệu Ích Thành trăm kiểu đùn đẩy, vừa tức vừa cáu, vỗ mạnh lên bàn chửi: “Các anh thiếu tiền người ta, khiến công nhân của họ phải leo lên giàn giáo đòi nhảy lầu, nếu cuối năm xẩy ra án mạng, cái ghế xưởng trưởng này anh đừng hòng ngồi được nữa…”
“Giờ nhà cung ứng, các nhà thầu đuổi đến đòi nợ, công nhân chạy theo đòi lương, cả nhà tôi cũng không dám về. Tô thư ký, nếu anh có thể không khiến tôi ngồi lên cái ghế xưởng trưởng chết tiệt này nữa, tôi còn phải cảm tạ anh!” Triệu Ích Thành cũng hết cách, dứt khoát giở trò vô lại.
Nếu cả hai mươi vạn tiền công trình cũng không cách nào giải quyết điều hòa được, về sau không phải sẽ thành trò cười cho Thẩm Hoài ư? Tô Khải Văn nghe Triệu Ích Thành giở trò chầy bửa, bực đến điên người, vỗ bàn mắng to: “Anh đừng có lấy cái này uy hiếp tôi, đừng tưởng tôi không có biện pháp. Giờ tôi gọi điện cho bên ngân hàng, để họ đóng băng tài khoản các người, tôi không tin không rút được 20 vạn ra.”
“Cộc cộc cộc!” Cửa phòng làm việc bị gõ vang, nhìn Hoàng Tân Lương dẫn Chu Hữu Tài đi vào, sắc mặt Tô Khải Văn càng thêm khó coi: Phía xưởng cơ khí còn chưa làm xong, Thẩm Hoài đã để Hoàng Tân Lương dẫn Chu Hữu Tài sang đây rồi, rõ ràng là muốn nhìn xem hắn ra mặt điều hòa giải quyết ra làm sao đây mà!
Triệu Ích Thành thấy thái độ Tô Khải Văn rất cứng rắn, tuy giở trò dày mặt, nhưng cũng sợ chọc giận hắn thì gay; thấy Chu Hữu Tài xuất hiện, vội kéo lại xưng huynh gọi đệ, kể hết nỗi khổ của xưởng cơ khí, muốn Chu Hữu Tài hơi hơi hoãn cho một chút, Tô Khải Văn cũng không khả năng bức hắn quá gấp.
Chu Hữu Tài biết sự khốn khó của xưởng, cũng biết khoản nợ này không phải bởi Triệu Ích Thành mà ra, nhưng giờ nếu hắn đồng tình với họ Triệu, mềm lòng rồi, nhưng giả sử hôm qua năm người công nhân kia nhảy xuống tự tử thật, ai sẽ mềm lòng cho hắn?
Có cơ hội đòi về 20 vạn từ xưởng cơ khí, Chu Hữu Tài có dốt mới thu tay; mới nói hôm qua phải chuyển dùng khoản khác để trả tiền cho công nhân, nếu không kịp thời lấp vào, hắn cũng không cách nào ăn nổi cái Tết này.
Cầm cự nửa giờ, Triệu Ích Thành mượn cớ đi vệ sinh, quay đầu trượt đến phòng Hùng Văn Bân xin cầu viện.
“Chuyện của xưởng cơ khí, người khác không hiểu, Hùng bí thư trưởng anh lại rõ ràng nhất. Tôi nói thật với anh, hiện trong xưởng chỉ có 3-40 vạn tiền lưu động, nếu rút một nửa trả tiền nợ công trình, khoan nói những chủ nợ khác nghe được phong thanh sẽ làm thế nào, hoạt động của xưởng cũng chết cứng luôn. Bát cơm cho hơn ba trăm miệng người đi tong a! Giờ Tô thư ký nói muốn cách chức tôi, tôi mong được cách chức còn không kịp đây này!”
Hồi trước khi Hùng Văn Bân còn công tác trong kế ủy thành phố, Triệu Ích Thành là sinh viên vừa tốt nghiệp vào công tác cùng cơ quan, hai bên có quen biết. Đến sau Triệu Ích Thành được điều đến xưởng cơ khí, cách nhau hơn mười năm, cũng từ một sinh viên mới ra trường leo lên cán bộ cấp phó xứ.
Đương nhiên Hùng Văn Bân rõ ràng tình hình trong xưởng cơ khí hơn Tô Khải Văn nhiều, khoan nói trọn cả hệ thống xí nghiệp trực thuộc thành phố đều tồn tại rất nhiều vấn đề; chỉ nói tình hình hiện tại của xưởng cơ khí, thì đúng là không liên quan gì nhiều đến Triệu Ích Thành. Đương sơ còn là bởi họ Triệu nhìn cung cách làm ăn của tiền xưởng trưởng không thuận mắt mới liên danh tố cáo tiền xưởng trưởng vào tù.
Đương thời là lúc Đàm Khải Bình mới tới Đông Hoa, đám người Triệu Ích Thành liên danh tố cáo, lại có đầy đủ chứng cứ, ủy ban kiểm tra kỷ luật thành phố không có người dám áp xuống, thế là nghiêm túc xử lý tội tham ô, vung vẫy công quỹ của tiền xưởng trưởng, còn để xưởng cơ khí tự dân chủ một lần, tiến cử Triệu Ích Thành lên làm xưởng trưởng.
Chẳng qua đám người Triệu Ích Thành liên danh tố cáo, cuối cùng chọc phải tổ ong vò vẽ, khiến trọn cả xưởng cơ khí bị ban kế ủy thành phố đẩy ra rìa hệ thống.
Nếu Triệu Ích Thành có thể dẫn dắt xưởng cơ khí vượt ra khỏi khốn cảnh thì cũng thôi, người khác không tiện nói ra nói vào, nhưng tệ nạn trong xưởng đã tích lại quá sâu, không chỉ thiết bị lỗi thời, công nghệ lạc hậu, thiếu hút tiền vốn cải tạo kỹ thuật, mà cả tiền duy trì sản xuất đều chắp vá, lấy chỗ này lấp chỗ kia. Cộng với tam giác nợ tích lũy bao năm qua, khiến hoạt động sản xuất bị kéo lùi, khó mà ngóc đầu lên được.
Lúc Triệu Ích Thành được bổ nhiệm làm xưởng trưởng, Hùng Văn Bân gặp qua hắn một lần, lúc đó sao mà ý khí phong phát, phong hoa chính mậu, đầy lòng tin muốn làm một phen sự nghiệp. Mới có một năm không gặp, giờ nhìn lại thấy hắn ta như già đi mười tuổi, liền biết khốn cảnh kinh doanh của xưởng không hề đạt được chút cải thiện nào về căn bản.
Chính bởi Hùng Văn Bân biết vấn đề ở xưởng cơ khí là băng đóng ba thước không bởi cái rét một ngày, biết Thẩm Hoài đá quả bóng sang phía Tô Khải Văn không hề có ý tốt đẹp gì, hắn mới không dám trộn vào trong đống lầy kia. Nhưng hiện tại lại cũng không cách nào đuổi Triệu Ích Thành ra khỏi phòng làm việc của mình được.
“Khoản tiền 20 vạn này, hay là cậu tìm ngân hàng giúp đỡ thử xem?” Hiện tại Hùng Văn Bân chỉ có thể giúp Triệu Ích Thành ra chút ý kiến lấy lỗ này đắp lỗ kia.
“Tôi tố cáo Cảnh mập vào ngục là chọc phải tổ ong vò vẽ, giờ có nhà ngân hàng nào trong thành phố chịu giúp?” Triệu Ích Thành cười khổ: “Nếu mượn được tiền từ ngân hàng, xưởng chúng tôi đã không khổ đến nước này?”
“Xưởng cơ khí không tìm được ngân hàng, chẳng lẽ Tô Khải Văn ra mặt cũng không xong…” Hùng Văn Bân nói.
Đúng là xưởng cơ khí không đào đâu ra khoản tiền kia, chẳng qua Hùng Văn Bân tin tưởng nếu Tô Khải Văn đồng ý ra mặt tìm ngân hàng giúp đỡ, ít nhất vài ba chục vạn thì phía ngân hàng vẫn phải nể mặt, cứ ứng phó qua cửa này đã rồi tính.
Triệu Ích Thành lại chuyển về phòng làm việc của Tô Khải Văn, xin Tô Khải Văn liên hệ với ngân hàng giúp, chỉ cần ngân hàng cho vay một khoản nhỏ, đủ để trả nợ cho Chu Hữu Toàn là được.
Tô Khải Văn cũng không thể làm lớn tới mức kinh động ban tổ chức thị ủy cách chức xưởng trưởng của Triệu Ích Thành, lại nói dù cường ngạnh đóng băng tài khoản của xưởng thì chưa hẳn đã có lợi cho bản thân. Thấy Triệu Ích Thành như cục đá dưới hầm cầu, vừa thối vừa cứng không làm gì được, nghĩ đi nghĩ lại thì tìm ngân hàng mượn đỡ một cái cũng là cách hay.
Các ngân hàng lớn trong thành phố, bao gồm cả quỹ tín dụng đều tránh xưởng cơ khí như tránh tà. Chẳng qua Tô Khải Văn làm thư ký cho bí thư thị ủy, lại là con trai của thường vụ tỉnh ủy, chánh văn phòng tỉnh ủy Tô Duy Quân, những kẻ ở Đông Hoa biết bối cảnh hắn, lại muốn bợ đỡ không hề ít.
Tô Khải Văn gọi hai cuộc điện thoại, liên quỹ tín dụng liền đáp ứng dùng phương thức khoản vay lưu động cho xưởng cơ khí mượn tạm 20 vạn giải quyết khốn khó hiện thời.
Tuy cả buổi sáng nín một bụng tức, nhưng chỉ hai cuộc điện thoại liền giải quyết xong vấn đề, khiến hẳn càng có cảm giác an lành, rằng mọi chuyện đều nằm trong lòng bàn tay, bèn quay sang nói với Triệu Ích Thành, Chu Hữu Tài: “Chúng ta tới xưởng cơ khí thôi, phía liên quỹ tín dụng sẽ đến đó luôn, chúng ta giải quyết chuyện này ngay tại hiện trường.” Lại nói với Hoàng Tân Lương: “Ở đây đã không có chuyện của Mai Khê các người nữa rồi!”
Đuổi Hoàng Tân Lương đi, Tô Khải Văn sang báo cáo với Đàm Khải Bình một tiếng, rồi dẫn Triệu Ích Thành, Chu Hữu Tài đến xưởng, tụ hội với người của quỹ tín dụng, ăn trưa ngay trong đó, đến chiều giám sát thủ tục cho vay ngay trong phòng làm việc của họ Triệu, lại nhìn kế toán đem chi phiếu đưa cho Chu Hữu Tài.
Chu Hữu Tài nhận được chi phiếu, tất nhiên là nhanh chân chuồn đi, dẫn theo hai nhân viên, chạy vội đến ngân hàng đổi tiền mặt.
Triệu Ích Thành rất cảm kích Tô Khải Văn, một là chỉ bằng một cuộc điện thoại hắn đã giúp mình vay được tiền từ quỹ tín dụng, hai là muốn hòa hoãn quan hệ sau va chạm hồi trưa; đồng thời cũng có ý nhờ Tô Khải Văn giúp đỡ vay thêm một ít, thành ra thái độ rất nhiệt tình, trăm kiểu nịnh nọt, còn mời Tô Khải Văn thị sát kiểm tra công tác trong xưởng.
Buổi chiều Tô Khải Văn không có sự tình gì đặc biệt phải về thị ủy cả, liền cũng xuống xem xem thử thế nào, tìm hiểu thực tế vận hành của công xưởng quốc doanh nó ra làm sao.
Hiện tại hắn tiếp nhận một phần công tác từ Hùng Văn Bân, phân quản ban thanh tra thị ủy, vấn đề thực tế cần phải xử lý càng lúc càng nhiều, cần phải thâm nhập tìm hiểu các thực trạng mà Đông Hoa đang phải đối mặt.
Xưởng cơ khí còn không sai, tính đi tính lại thì hai năm nay xưởng vẫn kiếm được chút lợi nhuận, chỉ là bị tam giác nợ quấn thân, đến nỗi không cựa quậy đi đâu được.
Tam giác nợ chính là người ta nợ tiền xưởng, xưởng lại thiếu nợ tiền người khác, trên sổ sách thì có lãi, nhưng tiền lại không cầm được trong tay. Hiện tại xưởng muốn đổi mới thiết bị, không có tiền; muốn cải tạo công nghệ, không có tiền; cả vận hành sản xuất bình thường, vẫn là câu nói kia, không có tiền… Tiền vốn lưu động phục vụ sản xuất cũng thiếu thì lấy đâu ra nguồn lực để vực dậy từ căn bản.
Đây là thực trạng phổ biến chung của rất nhiều xí nghiệp quốc doanh của thành phố.
Năm đó Mai thép cũng bị công ty Vạn Hổ thiếu nợ trên chục triệu, đến nỗi chết đi sống lại, may mà từ khi Thẩm Hoài chủ trì Mai thép mới kiên quyết móc được cục nợ này từ trong mồm Vạn Hổ ra, lại có ngân hàng thương nghiệp nhiệt tình chống đỡ mới khiến tình hình nhanh chóng chuyển tốt như bây giờ.
Tô Khải Văn một không hiểu thì thôi, đến khi hiểu rồi mới ngớ ra, không ngờ vấn đề trong đó vướng víu phức tạp thế kia, may mà sự tình hôm nay đã được giải quyết thuận lợi, hắn cũng không cần phải đau đầu vì việc này nữa.
Nhìn trong xưởng không có nước dầu gì để ép, Tô Khải Văn định nhanh chân chuồn đi, không muốn để cục nợ này quấn thân.
Có điều giờ hắn muốn trốn đã hơi trễ rồi, đúng lúc hắn định rời xưởng thì có nhân viên hộc tốc chạy tới báo tin:
“La tổng của công ty Đông Phương dẫn mấy chục công nhân xông vào, đòi chúng ta trả 50 vạn tiền nợ, không thì công nhân của hắn không nhận được lương, không cách nào ăn Tết, cũng muốn nhảy lầu…”